Zoals eerder toegezegd hebben wij op de bijeenkomst met de Visstand Beheer Commissie (VBC) Zuiderzeeland onze zorg uitgesproken over de enorme hoeveelheden kroos die de afgelopen weken zowel op het sierwater als op de Lage Vaart te zien was. Niet alleen lastig voor de sportvisser maar ook het onderwaterleven zal door gebrek aan zonlicht een enorme knauw krijgen: vissen trekken weg als dat mogelijk is want anders zullen ze het niet overleven, waterplanten sterven simpelweg af. De hamvraag was: “wat kunnen we ermee?”.
Het antwoord is eigenlijk net zo simpel als de vraag: “in ieder geval niks op de korte termijn”.
.
Het ontstaan
Het ontstaan van kroos heeft alles te maken met een optelsom van een aantal factoren waarbij met name de waterkwaliteit én de weersomstandigheden een grote rol spelen. Zowel dit jaar als het afgelopen jaar zorgden beiden voor de ideale voedingsbodem voor kroos, vandaar de explosieve opkomst in deze 2 jaren. Onder perfecte omstandigheden kunnen enkele kroossoorten zich tot wel 1200x per dag elke dag verdubbelen wat onderstreept dat verwijderen niet alleen erg kostbaar maar vooral gewoon niet te doen is. Bovendien kan Kroos eenvoudig meeliften aan de poot van een eend of met een kikker, een sloot waar een paar weken tevoren nog geen vlekje kroos te vinden was kan daarom in korte tijd ook weer volledig met kroos bedekt raken.
.
Ingrijpen of niet?
Ingrijpen heeft pas zin als het watersysteem tegen het ‘omslagpunt’ aan zit. Dan heb je nog wel wat teveel meststoffen waardoor het kroos groeit, maar als je dan het kroos een aantal keer per jaar weghaalt dan kun je het aantal meststoffen langzaam terugbrengen naar een ongeschikte situatie voor kroos. Dit kan een reden zijn voor het waterschap om kroos wél weg te halen. Ook kan het zo zijn dat er bepaalde doodlopende stukjes zijn waar kroos ophoopt, bijvoorbeeld voor een duiker of gemaal. De waterkwaliteit is dan nog niet per definitie slecht maar het kroosdek is dan, doordat alles wordt opgestuwd zo dik dat je ervoor kunt kiezen om het te verwijderen.
De meeste waterschappen hanteren een kroosprotocol waarin dit ook zo staat omschreven. Je moet de bron aanpakken (meststoffen terugbrengen) en alleen kroos verwijderen als dat mogelijk is en als het zin heeft. In de meeste situaties in Almere (en eigenlijk heel Flevoland) is het dweilen met de kraan open, we zitten hier namelijk op zeer voedselrijke bodems. Zo zijn er in Lelystad een paar jaar terug diverse pilots geweest met het verwijderen van kroos maar dat gaf slechts tijdelijk resultaat.
.
En nu?
En nu eigenlijk niks. De grootste rol ligt dus bij het Waterschap om ervoor te zorgen dat de waterkwaliteit op orde is, helaas is dat niet een kwestie van een tabletje erin en klaar. Dit heeft zoals eerder al door de gemeente gemeld onder andere te maken met bv regenwater wat met zijn tocht naar de sloot van alles en nog wat oppikt en vervolgens meeneemt naar deze sloot. Tijdig baggeren is wel noodzakelijk, in Almere Buiten is daar medio oktober mee begonnen. Ook de weersomstandigheden laten zich niet beïnvloeden waarmee duidelijk wordt dat de beide ‘hoofdoorzaken’ lastig tot niet aan te pakken zijn.
.
Een vooruitblik
Uiteindelijk zal het kroos snel weer afsterven en naar de bodem zinken, wanneer volgend jaar de omstandigheden weer goed zijn komt het kroos ook gewoon weer massaal terug. Zijn de omstandigheden volgend jaar niet goed, dan zal het kroos volgend jaar een stuk minder zijn. En dat herhaalt zich ieder jaar weer ……… Gelukkig is het ieder jaar weer een tijdelijk probleem, het is even niet anders.
.
Meer info?
Wil u meer lezen over kroos, download dan deze PDF van het Stowa.