Op onze website en op Facebook hebben wij u op 12 februari j.l. geïnformeerd over een mogelijke oorzaak van de jaarlijks brasemsterfte bij het gemaal De Blocq van Kuffeler. Naar aanleiding hiervan hebben wij woensdag 2 maart in het gemaal overleg gehad met medewerkers van Rijkswaterstaat, Waterschap Zuiderzeeland, Sportvisserij Nederland en de beheerder van het gemaal zelf.
Na een korte uitleg door de beheerder over de werking van het gemaal kregen we gezamenlijk een rondleiding. Daarna werden gedachtes uitgewisseld om te onderzoeken of het inderdaad mogelijk is dat brasems in de perskoker van het gemaal opgesloten komen te zitten, dood gaan (zuurstofgebrek?) en vervolgens het Markermeer in worden gespuwd zodra het gemaal weer in werking is en de terugslagkleppen van de perskoker weer open gaan.
Onze verklaring van de sterfte is uitgebreid besproken en heeft na een korte verkenning en discussie geleid tot een aantal concrete afspraken:
- Het Waterschap gaat een meetplan maken waarbij camera observaties plaatsvinden. Hierdoor kan worden vastgesteld wanneer de brasems de perskoker intrekken en wat er dan vervolgens gebeurt;
- Er wordt een meetplan voor zuurstofmeting in de perskoker gemaakt zodat een terugval in het zuurstofgehalte kan worden waargenomen en het gemaal indien nodig kortstondig kan worden aangezet om het water te verversen en het zuurstofpeil te verhogen;
- Rijkswaterstaat en Sportvisserij Nederland buigen zich over de vraag hoe het komt dat de brasems zich in het voorjaar zo massaal voor het gemaal ophouden en de perskoker inzwemmen. Daarnaast wordt gekeken welke maatregelen genomen kunnen worden om de vis hiervan te weerhouden. Ook wordt bekeken wat er gedaan kan worden wanneer de brasems zich weer massaal voor de Blocq verzamelen. Kan de vis bijvoorbeeld worden weggevangen en verplaatst? Dit lijkt gezien het jaargetijde echter geen oplossing …….
- De kom afsluiten met een net of rooster is geen optie gezien het drijfvuil dat met de stroom meekomt (zichtbaar via de roosters);
- Rijkswaterstaat laat onderzoek uitvoeren door een student van de Universiteit van Amsterdam om meer zicht te krijgen op het probleem van vissterfte bij zowel de Blocq als bij diverse andere gemalen waar dit probleem zich ook voordoet;
- Een probleem is ook dat opgesloten vis de perskoker niet uit kan. Een idee is om, wanneer bij ‘stilstand’ van het gemaal zuurstofloosheid optreedt, een voorziening aan te brengen waarmee de terugslagkleppen aan Markermeer-zijde handmatig kortstondig geopend kunnen worden zodat de aanwezige vis kan ontsnappen;
- Onze HSV benadert de leden om voor ons ‘de ogen en de oren’ van de kom voor het gemaal te zijn, aan de bel te trekken wanneer de brasems daar massaal verschijnen en te monitoren wat de conditie van de aanwezige vis is. Hierover volgt nog informatie aan de leden.
Het was een lange overlegmiddag maar wij hebben als HSV de indruk dat de deelnemende partijen de urgentie van de vissterfte zien en dat wordt gezocht naar een korte- en lange termijnoplossing (inclusief een vispassage) waarbij er uiteraard niet zomaar miljoenen voorhanden zijn voor grootscheepse verbouwingen. We gaan dus in eerste instantie op zoek naar simpele maar functionele oplossingen.
Eind maart is een nieuw overleg, we houden u op de hoogte.