Er zijn een hoop vraagtekens rond nieuwe exoot in Nederland. De quaggamossel is de laatste jaren bezig aan een opmars in ons land. Waar deze soort verschijnt, wordt het water zienderogen helderder. Binnen de sportvisserij bestaan grote zorgen over de toename van de quaggamossel vanwege de mogelijke effecten op het watersysteem.
De quaggamossel is vernoemd naar de ‘quagga’ – een uitgestorven zebra-ondersoort – omdat hij net als de quagga strepen heeft die naar één kant toe vervagen. De mosselsoort lijkt veel op de verwante driehoeksmossel en kan daarmee worden verward. Beide soorten mosselen zijn afkomstig uit het gebied rond de Zwarte en Kaspische Zee. De driehoeksmossel komt echter al in Nederland voor sinds het begin van de 19e eeuw; de quaggamossel is hier pas in 2006 voor het eerst waargenomen. Waarschijnlijk is deze ‘invasieve’ exoot met ballastwater van schepen hier naar toe gekomen.
Bedreiging
In enkele jaren tijd heeft de quaggamossel de driehoeksmossel in veel Nederlandse meren en rivieren grotendeels of helemaal verdrongen. Dat een invasie van de quaggamossel dramatische effecten kan hebben, bleek rond 1990 in de Amerikaanse Great Lakes. Daar vormden zich op de bodem dichte tapijten van mosselen die zeer efficiënt plankton en zwevende deeltjes uit het water zeefden. Hierdoor bleef er nauwelijks iets over voor andere dieren die plankton eten, zoals jonge vis. Uiteindelijk stortte daar het hele aquatische ecosysteem in elkaar: het water werd glashelder en dat leidde tot een extreme uitbreiding van waterplanten.
Ook in ons land worden de eerste effecten van de quaggamossel op het doorzicht, waterplanten en voedselconcurrentie al waargenomen. Dit heeft ook gevolgen voor de visstand aangezien jonge vis moeite heeft om te overleven als er weinig voedsel aanwezig is.
Onbegrijpelijk
De quaggamossel verspreidt zich razendsnel doordat zijn larven vrij in het water zweven en hij zelfs enkele dagen buiten het water kan overleven. Ook de mens helpt een handje mee. Sommige waterbeheerders zetten de quaggamossel uit om blauwalgen te bestrijden. Het ministerie van Economische Zaken heeft toestemming gegeven voor het doen van experimenten in een aantal wateren. Dit betreft nota bene wateren die in open verbinding staan met andere watersystemen, waardoor de quaggamossel zich verder kan verspreiden. Het is onbegrijpelijk dat een invasieve exoot wordt uitgezet die mogelijk zulke grote effecten heeft op water en vis. Sportvisserij Nederland is daarom bezig met nader onderzoek naar deze invasieve exoot.
Niet voor consumptie
Quaggamosselen vormen net als driehoeksmosselen voedsel voor vogels en een aantal vissoorten. Het punt is echter dat mosselen stoffen ophopen, zoals metalen, PCB’s en bacteriën die giftig kunnen zijn voor hun predatoren. Dat maakt ze tevens ongeschikt voor menselijke consumptie.
Download factsheet Sportvisserij Nederland: alles over de Quaggamossel
Bron: Sportvisserij Nederland
Nieuw:
Visionair 3 – Quaggamossel